Οι επιστήμονες θεωρούν πλέον ότι, τα όνειρα μπορούν να παρέχουν ζωτικής σημασίας στοιχεία για την υγεία μας, ακόμα και να παρέχουν έγκαιρη προειδοποίηση για καταστάσεις υγείας, που θα κάνουν χρόνια πριν παρουσιαστούν με σωματικά συμπτώματα.

Γιατί ακριβώς ονειρευόμαστε αποτελεί μυστήριο ακόμα και για τους επιστήμονες. Όμως αυτό που είναι γνωστό, είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς, βλέπουμε περίπου τέσσερα με έξι όνειρα κατά τη διάρκεια μιας νύχτας, αλλά θυμόμαστε, περίπου, μόνο τα δύο με τρία την εβδομάδα. Αυτό συμβαίνει διότι, θυμόμαστε μόνο τα όνειρα εκείνα κατά τη διάρκεια των οποίων ξυπνάμε!

Έχει παρατηρηθεί ότι, οι γυναίκες φαίνεται να θυμούνται τα όνειρά τους πολύ πιο συχνά από τους άνδρες, πιθανώς επειδή τείνουν να κοιμούνται πιο ελαφριά.

Είναι βέβαιο πως δεν κοιμόμαστε όλη τη νύχτα και πως ο εγκέφαλός μας αρχίζει να δημιουργεί όνειρα, μόνο όταν βρίσκεται στην κατάσταση ύπνου που ονομάζεται REM (ή ταχεία κίνηση των ματιών), η οποία είναι μια πολύ ελαφριά κατάσταση ύπνου, όπου ξυπνάμε εύκολα κατά τη διάρκεια των ονείρων. Σε αυτό το είδος ύπνου «πέφτουμε» περίπου τέσσερις φορές τη νύχτα, με την πρώτη περίοδο να αρχίζει 90 λεπτά αφού μας έχει πάρει ο ύπνος.

Όμως, ποια είναι η σημασία των ονείρων και με ποιο τρόπο μας προειδοποιούν;

Εφιάλτες 
Αν βλέπετε συχνά εφιάλτες, ενδεχομένως να οφείλεται στα χάπια της πίεσης (β-αναστολείς), που είναι γνωστοί υπαίτιοι για αρκετά άσχημα όνειρα. Επίσης, υπάρχει η πιθανότητα, οι εφιάλτες να συνδέονται με καρδιακές παθήσεις και επικείμενες ημικρανίες.

Περισσότερα όνειρα από ότι συνήθως
Η υπερθέρμανση ή το αίσθημα ψύχρας κατά τη διάρκεια της νύχτας, μπορεί να οδηγήσει στο να έχουμε περισσότερα όνειρα. Όσο πιο διαταραγμένος είναι ο ύπνος μας, τόσο πιο πιθανό είναι να ξυπνήσουμε κατά τη διάρκεια ενός ονείρου, με αποτέλεσμα να το θυμόμαστε μετά. Με τον ίδιο τρόπο που επιδρά λοιπόν η θερμοκρασία, έτσι και οι διακυμάνσεις των γυναικείων ορμονών, μπορεί να την οδηγήσουν σε βραδιές γεμάτες όνειρα!

Η αϋπνία και ο πόνος, μπορούν επίσης, να προκαλέσουν επανειλημμένες νυχτερινές αφυπνίσεις, που σημαίνει πως οι άνθρωποι αυτοί, θυμούνται περισσότερο τα όνειρά τους, ενώ οι ειδικοί επισημαίνουν ότι, μερικές νύχτες κακού ύπνου, θα οδηγήσουν σε μια βραδιά γεμάτη από έντονα όνειρα, όπως επίσης και η διακοπή αντικαταθλιπτικών φαρμάκων.

Όνειρα με επιθέσεις
Τα όνειρα όπου βλέπουμε πως είμαστε υπό επίθεση ή κυνηγημένοι και από τα οποία ξυπνάμε αγχωμένοι, μπορεί να αποτελούν ένα πρώιμο σημάδι ενός εγκεφαλικού ή μιας νευρολογικής ασθένειας, όπως είναι το Αλτσχάιμερ ή το Πάρκινσον. Οι άνθρωποι που συχνά ταλαιπωρούνται από τέτοια όνειρα, πιστεύεται ότι πάσχουν από μια πάθηση που ονομάζεται «REM διαταραχή συμπεριφοράς ύπνου» και προκαλείται από βλάβη στο τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει τον «διακόπτη ασφαλείας» των ονείρων μας.

Όνειρα που μας ξυπνούν νωρίς
Τα μεγάλα, λιπαρά γεύματα, τείνουν να μένουν στο στομάχι για περισσότερο χρόνο, ασκώντας πίεση στη βαλβίδα μεταξύ στομάχου και οισοφάγου, προκαλώντας «καούρες». Αυτό συμβαίνει συνήθως τις πρώτες ώρες που μας παίρνει ο ύπνος και έτσι είναι πιθανό να ξυπνήσουμε νωρίς κατά τη διάρκεια της νύχτας με συνέπεια να διακοπεί ένα όνειρο, το οποίο και θα θυμόμαστε.

Οι άνθρωποι με κατάθλιψη ή έντονο στρες, επίσης, φαίνεται να ξυπνάνε κατά τη διάρκεια του ύπνου τους και έτσι να θυμούνται και τα όνειρα που βλέπουν.

Αξιομνημόνευτα ή παράξενα όνειρα

Μια μακρά νύχτα με κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, μπορεί να προκαλέσει ιδιαίτερα αξιομνημόνευτα όνειρα λίγο πριν ξυπνήσουμε, ενώ τα ίδια συμπτώματα μπορεί να έχει και η αλλαγή του καιρού για κάποιους ανθρώπους, όπως επίσης και μια ίωση ή μερικά φάρμακα, όπως είναι τα αντιβιοτικά.

Σεξουαλικά όνειρα
Τα όνειρα σεξουαλικού περιεχομένου είναι κοινά σε όλες τις ηλικίες, αλλά αυξάνονται καθώς μεγαλώνουμε, ενώ είναι ιδιαίτερα συχνά σε άτομα άνω των 60 ετών. Παραδόξως, δεν αντιπροσωπεύουν τίποτα για την αληθινή σεξουαλική ζωή μας, αλλά συνδέονται με τα αυξημένα επίπεδα δημιουργικότητας.