Η ιστορία εκτυλίσσεται και πάλι στο Μεξικό, αλλά αυτή τη φορά υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες. Η Αουξίλιο Λακουτυρ είναι παγιδευμένη.
Επί δώδεκα μέρες κρύβεται στις γυναικείες τουαλέτες της Σχολής Φιλοσοφίας και Φιλολογίας όταν η αστυνομία καταλαμβάνει το Πανεπιστήμιο, στο Μεξικό, τον Σεπτέμβριο του 1968.
Εκεί θα μείνει κλεισμένη για κάμποσες μέρες σ’αυτό το διάστημα και οι τουαλέτες θα μετατραπούν σε ένα τούνελ στο χρόνο, μέσα από το οποίο θα δει τα χρόνια που έζησε στο Μεξικό και τα χρόνια που θα ζήσει. Κοιτάζει το πάτωμα και αρχίζει ένα παραληρηματικό παραμύθι: Είναι η μητέρα της ποίησης του Μεξικού.
Αυτό το έντονα ηλεκτρισμένο, πρωτοπρόσωπο, ημιπαρασθησιογόνο μυθιστόρημα είναι ένα δυνατό ρεύμα συνείδησης μέσα στο οποίο οι ποιητές του Μεξικού οργίζονται και περιδινούνται. Γεμάτο άγριες, σκοτεινές, λογοτεχνικές προφητείες, ηρωικούς ποιητές, τρελούς ποιητές, καλλιτέχνες «πνιγμένους από τη λαμπρότητα της νιότης», η παθιασμένη αφήγηση της Αουξίλιο –ταυτόχρονα σπαρακτική και λυρική– κατακλύζεται από την ουσία της τέχνης του Μπολάνιο.
Ο Ρομπέρτο Μπολάνιο (Σαντιάγο της Χιλής, 1953 – Βαρκελώνη 2003), πεζογράφος και ποιητής, έχει επιβληθεί ως ένας από τους σημαντικότερους Λατινοαμερικανούς συγγραφείς του καιρού μας. Γεννήθηκε στη Χιλή, αλλά σε ηλικία 13 ετών μετανάστευσε με την οικογένειά του στο Μεξικό. Το 1973 αποφάσισε να επιστρέψει στη Χιλή προκειμένου να στηρίξει το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα του Αλλιέντε, έφτασε όμως λίγες μέρες μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του Πινοσέτ.
Συνελήφθη για τη συμμετοχή του στην αντίσταση ενάντια στη δικτατορία, ενώ μετά την απελευθέρωσή του επέστρεψε στο Μεξικό, απ’ όπου αργότερα μετανάστευσε στην Ισπανία (1978) για να εγκατασταθεί οριστικά στην Blanes, μια μικρή παραθαλάσσια πόλη της Καταλωνίας. Πέθανε στη Βαρκελώνη το 2003 από μια δυσλειτουργία του ήπατος, η οποία τον ταλαιπωρούσε για περισσότερο από μία δεκαετία.
Η πρώτη του ποιητική συλλογή εκδόθηκε το 1975. Ωστόσο, αν και ξεκίνησε από την ποίηση, γρήγορα στράφηκε στην πεζογραφία· έγραψε συλλογές διηγημάτων, νουβέλες και μυθιστορήματα. Για το μυθιστόρημά του Los detectives salvajes τιμήθηκε με τα βραβεία Herralde (1998) και Rómulo Gallegos (1999), ενώ για το Llamadas telefonicas (Τηλεφωνήματα, 2009, Εκδόσεις Άγρα) τού απονεμήθηκε το 1998 το Premio Municipal de Santiago de Chile, η ανώτατη λογοτεχνική διάκριση στη Χιλή. Το τελευταίο του μυθιστόρημα, 2666 (εκδ. Άγρα, 2011), θεωρείται η κορύφωση της μυθοπλαστικής του ικανότητας, κέρδισε το 2004, έναν χρόνο μετά το θάνατο του συγγραφέα, το βραβείο Salambó για το καλύτερο ισπανόφωνο μυθιστόρημα. Έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και η επιρροή του θεωρείται από τις σημαντικότερες στη σύγχρονη ισπανόφωνη λογοτεχνία.