Εδώ και χρόνια, η πηγή ακτίνων γάμμα PSR J2039−5617 αποτελεί κοσμικό μυστήριο. Οι αστρονόμοι είχαν μια ιδέα του τι μπορεί να είναι πίσω από αυτό, αλλά αγωνίζονταν να βρουν τα αποδεικτικά στοιχεία που απαιτούνται για να το επιβεβαιώσουν.
Τώρα, χρησιμοποιώντας την υπολογιστική δύναμη 500.000 εθελοντών στο πρόγραμμα Einstein @ Home της επιστήμης πολιτών, μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν ότι ευθύνεται ένα ταχέως περιστρεφόμενο αστέρι νετρονίων.
Η εφαρμογή Einstein @ Home χρησιμοποιεί τον υπολογιστή σας όταν δεν είστε. Με μισό εκατομμύριο χρήστες, η υπολογιστική ισχύς είναι απίστευτη και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να περάσει από τεράστιους καταλόγους δεδομένων για την αναγνώριση αχνών σημάτων, κάτι που θα χρειαζόταν πολύ χρόνο διαφορετικά. Στην περίπτωση του PSR J2039−5617, αυτή η προσέγγιση έδωσε την πολυπόθητη απόδειξη ενός απίστευτου κοσμικού αντικειμένου.
Όπως αναφέρεται στο Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, η πηγή ακτίνων γάμμα είναι ένα δυαδικό σύστημα που αποτελείται από ένα παλλόμενο αστέρι νετρονίων, που ονομάζεται pulsar και έναν μικρότερο σύντροφο. Η ομάδα ανακάλυψε ότι ο πάλσαρ περιστρέφεται στον άξονά του 377 φορές κάθε δευτερόλεπτο.
Η πλευρά του έργου του Einstein @ Home μπόρεσε να χαρακτηρίσει τη συμπεριφορά του pulsar αναλύοντας 11 χρόνια δεδομένων από τη χρήση δεδομένων από το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi της NASA. Ένας υπολογιστής θα χρειαζόταν 500 χρόνια για να βρει την περιστροφική περίοδο. Με την εφαρμογή, κατάφεραν να το βρουν σε μόλις δύο μήνες.
«Υπήρχε υποψία για χρόνια ότι υπάρχει ένα pulsar, ένα ταχέως περιστρεφόμενο αστέρι νετρονίων, στην καρδιά της πηγής που τώρα γνωρίζουμε ως PSR J2039−5617», δήλωσε ο συν-συγγραφέας Lars Nieder, απόφοιτος ερευνητής στο Max Planck Institute.
"Αλλά ήταν δυνατό μόνο να σηκώσουμε το πέπλο και να ανακαλύψουμε τους παλμούς των ακτίνων γάμμα με την υπολογιστική δύναμη που δωρίστηκε από δεκάδες χιλιάδες εθελοντές στο Einstein @ Home."
Η πραγματική κατανόηση του συστήματος προέρχεται επίσης από νέες παρατηρήσεις στο οπτικό μήκος κύματος. Το pulsar εξατμίζει σιγά-σιγά τον σύντροφό του, κάτι που συνάγεται από το πόσο διαφορετικά φαίνονται τα συνοδευτικά αστέρια στην τροχιά των 5,5 ωρών γύρω από το pulsar.
"Για το J2039-5617, υπάρχουν δύο βασικές διαδικασίες στη δουλειά", εξήγησε ο επικεφαλής συγγραφέας Δρ Colin Clark από το Κέντρο Αστροφυσικής της Jodrell Bank.
"Το pulsar θερμαίνει τη μία πλευρά του ελαφρού συντρόφου, το οποίο φαίνεται πιο φωτεινό και πιο μπλε. Επιπλέον, ο σύντροφος παραμορφώνεται από τη βαρυτική έλξη του pulsar προκαλώντας το φαινόμενο μέγεθος του αστεριού να διαφέρει σε τροχιά."
Η φανταστική ακρίβεια στα δεδομένα από το Einstein @ Home έδειξε επίσης ότι υπάρχουν πραγματικά μοναδικές δυναμικές στο σύστημα.
"Διαπιστώσαμε ότι η τροχιακή περίοδος του συντρόφου ποικίλλει ελαφρώς και απρόβλεπτα κατά τη διάρκεια των 11 ετών. Αλλάζει μόνο έως περίπου 10 χιλιοστά του δευτερολέπτου, αλλά αφού γνωρίζουμε την ώρα άφιξης κάθε μεμονωμένου γάμμα φωτονίου από την ακρίβεια του πάλσαρ έως τα μικροδευτερόλεπτα, ακόμη και αυτό είναι λίγο πολύ!" είπε ο Nieder.
Περισσότερα κοσμικά μυστήρια όπως αυτό περιμένουν να ανακαλυφθούν στα δεδομένα.
Εάν θέλετε να συμμετάσχετε, μπορείτε να κατεβάσετε την εφαρμογή Einstein @ Home και να γίνετε μέρος μιας εκπληκτικής επιστήμης πολιτών.