Εάν σας δοθεί η εντολή «μην σκέφτεστε έναν ροζ ελέφαντα», θα δυσκολευτείτε πολύ να μην δημιουργήσετε αυτήν την εικόνα στο μυαλό σας για λίγο. Αλλά αποδεικνύεται, ακόμη και αν νομίζετε ότι έχετε καταφέρει να καταστείλετε αυτήν τη σκέψη, εξακολουθεί να υπάρχει σε ένα άλλο μέρος του εγκεφάλου σας χωρίς να το γνωρίζετε.
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cognitive Neuroscience, η νέα μελέτη χρησιμοποίησε εγκεφαλικές σαρώσεις και έναν αλγόριθμο απεικόνισης για την αποκωδικοποίηση σύνθετης εγκεφαλικής δραστηριότητας για να κατανοήσει πώς το ανθρώπινο μυαλό καταστέλλει τις σκέψεις. Για τη μελέτη, δόθηκε σε 15 άτομα μια γραπτή προτροπή ενός αντικειμένου, όπως το πράσινο μπρόκολο ή ένα κόκκινο μήλο, και προκλήθηκαν να μην το απεικονίσουν στο μυαλό τους. Εν τω μεταξύ, η εγκεφαλική τους δραστηριότητα σαρώθηκε με λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) και έναν αλγόριθμο απεικόνισης.
Μετά από 12 δευτερόλεπτα σκέψης, ρωτήθηκαν αν πίστευαν ή όχι ότι είχαν καταστείλει επιτυχώς τη σκέψη της εικόνας. Αν και η πλειοψηφία των συμμετεχόντων είπε ότι πίστευαν ότι είχαν καταστείλει επιτυχώς την οπτική σκέψη, οι εγκεφαλικές σαρώσεις τους δήλωσαν διαφορετικά.
«Ο οπτικός φλοιός - το μέρος του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνος για τις διανοητικές εικόνες - φάνηκε να δημιουργεί σκέψεις χωρίς να το γνωρίζει», δήλωσε σε δήλωσή του ο καθηγητής Joel Pearson, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής γνωστικής νευροεπιστήμης στην UNSW Science .
Ο αλγόριθμος μπόρεσε να εντοπίσει συγκεκριμένα την εγκεφαλική δραστηριότητα που συσχετίστηκε με σκέψεις, για παράδειγμα, του κόκκινου μήλου. Χρησιμοποιώντας αυτό, η ομάδα έδειξε ότι η αριστερή πλευρά του εγκεφάλου τους πυροδοτήθηκε όταν είχαν οπτικές σκέψεις για το αντικείμενο, ενώ τμήματα της δεξιάς πλευράς πυροδοτήθηκαν όταν προσπάθησαν να το καταστείλουν. Ακόμα κι αν οι συμμετέχοντες είπαν ότι δεν σκέφτηκαν το αντικείμενο, φαίνεται ότι η σκέψη εξακολουθούσε να κρύβεται στη δραστηριότητα του εγκεφάλου τους.
Αυτό το εύρημα ταιριάζει όμορφα με μια άλλη ανακάλυψη που έγινε από την ίδια ομάδα πέρυσι που εξέτασε την ικανότητα των ανθρώπων να καταστέλλουν μια οπτική σκέψη. Η μελέτη από το 2019 διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που φαίνεται να είναι καλοί στην καταστολή ορισμένων σκέψεων εξακολουθούν να έχουν ίχνη της σκέψης στο ασυνείδητό τους. Χάρη σε αυτήν τη νέα μελέτη, οι ερευνητές πιστεύουν ότι έχουν εκτιμήσει πώς μπορεί να ξεδιπλωθεί αυτή η περίεργη διαδικασία.
«Γνωρίζουμε ότι μπορείτε να έχετε συνειδητή και ασυνείδητη αντίληψη στον οπτικό φλοιό σας - για παράδειγμα, μπορώ να δείξω σε κάποιον μια εικόνα μιας αράχνης, να κάνω την εικόνα αόρατη, αλλά ο εγκέφαλός του θα συνεχίσει να την επεξεργάζεται», πρόσθεσε ο καθηγητής Pearson.
«Αλλά μέχρι τώρα, δεν ξέραμε ότι αυτό λειτούργησε και με σκέψεις»