Οι ελέφαντες επιδεικνύουν γενικό ενδιαφέρον για τους νεκρούς τους, ακόμα και όταν τα σώματα έχουν υποχωρήσει πολύ - και ακόμη και αν οι ελέφαντες που μελετήθηκαν δεν ήταν στενά συνδεδεμένοι με το νεκρό ζώο.
Ένας ελέφαντας που δείχνει λυπημένος στο Tarangire Park, Τανζανία
Αν και πολλά μέλη του ζωικού βασιλείου ενδιαφέρονται για τους νεκρούς τους, μερικά αξιοσημείωτα έξυπνα πλάσματα είναι γνωστά για τις πολύπλοκες και μακρόχρονες αλληλεπιδράσεις τους με τα αποθανόντα μέλη της φυλής τους. Πρόκειται για πρωτεύοντα, φάλαινες, δελφίνια και ελέφαντες.
Οι τελευταίοι έχουν παρατηρηθεί πολλές φορές να εκφράζονται "πένθιμα" προς τους νεκρούς τους, αλλά μέχρι τώρα δεν υπήρχε μια ολοκληρωμένη ματιά στη βιβλιογραφία για το θέμα αυτό.
Μια νέα ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Primates έχει αξιολογήσει προηγούμενες παρατηρήσεις των ελεφάντων που αλληλεπιδρούν με τους νεκρούς τους για να μας πει περισσότερα για τη φύση της συμπεριφοράς τους. Είναι ενδιαφέρον ότι οι συγγραφείς σημειώνουν ότι οι ελέφαντες αλληλεπιδρούν με τους νεκρούς τους ανεξάρτητα από τη δύναμη του δεσμού μεταξύ του ζωντανού ελέφαντα και του νεκρού ατόμου. Αυτό, γράφουν, υποδηλώνει ότι οι ελέφαντες έχουν ένα «γενικευμένο ενδιαφέρον για τους νεκρούς τους».
Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας επικεντρώθηκε σε 32 παρατηρήσεις από 12 διαφορετικές πηγές. Έντεκα από τις μελέτες επικεντρώθηκαν σε ελέφαντες αφρικανικής σαβάνας, αλλά και τον σπανιότερο ελέφαντα των αφρικανικών δασών . Οι ερευνητές διεξήγαγαν επίσης τις δικές τους αρχικές παρατηρήσεις, μελετώντας ελέφαντες που επισκέφτηκανμια νεκρή μητέρα γνωστή ως Βικτόρια στην Κένυα το 2013.
«Η πιο συχνή καταγραφή για η συμπεριφορά των ελεφάντων προς τους νεκρών περιλαμβάνει την συγκινητική τους στιγμή, καθώς πλησιάζει το νεκρό ζώο, διερευνώντας τον σκελετό του» Οι ελέφαντες παρατηρήθηκαν αλληλεπιδρώντας με τα σφάγια σε όλα τα στάδια της αποσύνθεσης των νεκρών ζώων μέχρι τα «διάσπαρτα και λευκασμένα οστά».
"Τα κίνητρα που οφείλονται στις παρατηρούμενες συμπεριφορές είναι δύσκολο να αναγνωριστούν, αλλά σαφώς ποικίλλουν ανάλογα με τις περιστάσεις και τα άτομα", πρόσθεσαν οι ερευνητές. Για παράδειγμα, μερικοί ελέφαντες έκαναν επανειλημμένες επισκέψεις σε ένα σφάγιο και είναι πιθανό να είχε διαρρεύσει ο προσωρινός αδένας από μια νεαρή ελαφαντίνα στο χώρο του σφαγίου της μητέρας της κάτι που συνδέεται με αυξημένη συγκίνηση =». Οι χρονικοί αδένες ενός ελέφαντα είναι τροποποιημένοι αδένες ιδρώτα μεταξύ των ματιών και των αυτιών του που παράγουν μια λιπαρή έκκριση.
Οι ερευνητές σημειώνουν επίσης ότι τα ζώα χρησιμοποίησαν την έντονη μυρωδιά τους για να εντοπίσουν τους νεκρούς ελέφαντες και ακόμη ότι προσπάθησαν να σηκώσουν ή να τραβήξουν ελέφαντες που είχαν μόλις πεθάνει. Ήταν επίσης μάρτυρες παραγωγής φωνητικών αντιδράσεων στο χώρο του νεκρού ελέφαντα.
Οι ελέφαντες είναι αξιοθαύμαστα έξυπνα θηρία. Χρησιμοποιούν εργαλεία, δείχνουν ενσυναίσθηση, έχουν εντυπωσιακές μνήμες και είναι κοινωνικά πολύπλοκοι. Ζουν σε ομάδες που διαιρούνται και συγχωνεύονται με την πάροδο των χρόνων σε μια γνωστή ως συνεντική κοινωνία. Δημιουργούν ισχυρούς δεσμούς και είναι σε θέση να αναγνωρίσουν πολλούς άλλους ελέφαντες, συμπεριλαμβανομένων, όπως φαίνεται και εκείνων που έχουν πεθάνει. Η μελλοντική έρευνα θα μας πει περισσότερα για τις ταφικές συμπεριφορές αυτών των ενθουσιωδών ζώων και θα αποκαλύψει νέες ιδέες για το μοναδικό μυαλό τους.
"Οι μαρτυρίες για τον τρόποπου αλληλεπιδρούν οι ελέφαντες με τους νεκρούς τους στέλνουν ρίγη στη σπονδυλική τους στήλη, καθώς η συμπεριφορά δείχνει σαφώς προηγμένο συναίσθημα και αυτή είναι μια από τις πολλές εκπληκτικές πτυχές των ελεφάντων που έχουμε παρατηρήσει, αλλά δεν μπορούμε ακόμη να κατανοήσουμε πλήρως".
Η έρευνα διεξήχθη από τον Shifra Goldenberg, Ph.D., από το Ινστιτούτο Διατήρησης της Ζωής του Σαν Ντιέγκο και το Smithsonian Conservation Biology Institute και από τον George Wittemyer, Ph.D., από το Save the Elephants και το Department of Fish, Wildlife και Βιολογία Συντήρησης στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από το Save the Elephants, το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών και το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο.
Αν και πολλά μέλη του ζωικού βασιλείου ενδιαφέρονται για τους νεκρούς τους, μερικά αξιοσημείωτα έξυπνα πλάσματα είναι γνωστά για τις πολύπλοκες και μακρόχρονες αλληλεπιδράσεις τους με τα αποθανόντα μέλη της φυλής τους. Πρόκειται για πρωτεύοντα, φάλαινες, δελφίνια και ελέφαντες.
Οι τελευταίοι έχουν παρατηρηθεί πολλές φορές να εκφράζονται "πένθιμα" προς τους νεκρούς τους, αλλά μέχρι τώρα δεν υπήρχε μια ολοκληρωμένη ματιά στη βιβλιογραφία για το θέμα αυτό.
Μια νέα ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Primates έχει αξιολογήσει προηγούμενες παρατηρήσεις των ελεφάντων που αλληλεπιδρούν με τους νεκρούς τους για να μας πει περισσότερα για τη φύση της συμπεριφοράς τους. Είναι ενδιαφέρον ότι οι συγγραφείς σημειώνουν ότι οι ελέφαντες αλληλεπιδρούν με τους νεκρούς τους ανεξάρτητα από τη δύναμη του δεσμού μεταξύ του ζωντανού ελέφαντα και του νεκρού ατόμου. Αυτό, γράφουν, υποδηλώνει ότι οι ελέφαντες έχουν ένα «γενικευμένο ενδιαφέρον για τους νεκρούς τους».
Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας επικεντρώθηκε σε 32 παρατηρήσεις από 12 διαφορετικές πηγές. Έντεκα από τις μελέτες επικεντρώθηκαν σε ελέφαντες αφρικανικής σαβάνας, αλλά και τον σπανιότερο ελέφαντα των αφρικανικών δασών . Οι ερευνητές διεξήγαγαν επίσης τις δικές τους αρχικές παρατηρήσεις, μελετώντας ελέφαντες που επισκέφτηκανμια νεκρή μητέρα γνωστή ως Βικτόρια στην Κένυα το 2013.
«Η πιο συχνή καταγραφή για η συμπεριφορά των ελεφάντων προς τους νεκρών περιλαμβάνει την συγκινητική τους στιγμή, καθώς πλησιάζει το νεκρό ζώο, διερευνώντας τον σκελετό του» Οι ελέφαντες παρατηρήθηκαν αλληλεπιδρώντας με τα σφάγια σε όλα τα στάδια της αποσύνθεσης των νεκρών ζώων μέχρι τα «διάσπαρτα και λευκασμένα οστά».
Οι ελέφαντες σχηματίζουν διαχρονικές σχέσεις εδώ και δεκαετίες και τα άτομα διατηρούν διαφορετικούς τύπους σχέσεων μεταξύ των πληθυσμών. Ζουν σε κοινωνικά πολύπλοκες κοινωνίες σχάσης-σύντηξης, στις οποίες οι κοινωνικές ομάδες διαιρούνται και συγχωνεύονται με την πάροδο του χρόνου. Αυτές οι σύνθετες σχέσεις απαιτούν την αναγνώριση και την ανάμνηση ενός ευρέος φάσματος ατόμων στο είδος τους. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι ελέφαντες έχουν επιδείξει αξιοσημείωτες γνωστικές ικανότητες, εκτεταμένη μνήμη και εξαιρετικά περίπλοκη οσφρητικότητα.
"Τα κίνητρα που οφείλονται στις παρατηρούμενες συμπεριφορές είναι δύσκολο να αναγνωριστούν, αλλά σαφώς ποικίλλουν ανάλογα με τις περιστάσεις και τα άτομα", πρόσθεσαν οι ερευνητές. Για παράδειγμα, μερικοί ελέφαντες έκαναν επανειλημμένες επισκέψεις σε ένα σφάγιο και είναι πιθανό να είχε διαρρεύσει ο προσωρινός αδένας από μια νεαρή ελαφαντίνα στο χώρο του σφαγίου της μητέρας της κάτι που συνδέεται με αυξημένη συγκίνηση =». Οι χρονικοί αδένες ενός ελέφαντα είναι τροποποιημένοι αδένες ιδρώτα μεταξύ των ματιών και των αυτιών του που παράγουν μια λιπαρή έκκριση.
Οι ερευνητές σημειώνουν επίσης ότι τα ζώα χρησιμοποίησαν την έντονη μυρωδιά τους για να εντοπίσουν τους νεκρούς ελέφαντες και ακόμη ότι προσπάθησαν να σηκώσουν ή να τραβήξουν ελέφαντες που είχαν μόλις πεθάνει. Ήταν επίσης μάρτυρες παραγωγής φωνητικών αντιδράσεων στο χώρο του νεκρού ελέφαντα.
Οι ελέφαντες είναι αξιοθαύμαστα έξυπνα θηρία. Χρησιμοποιούν εργαλεία, δείχνουν ενσυναίσθηση, έχουν εντυπωσιακές μνήμες και είναι κοινωνικά πολύπλοκοι. Ζουν σε ομάδες που διαιρούνται και συγχωνεύονται με την πάροδο των χρόνων σε μια γνωστή ως συνεντική κοινωνία. Δημιουργούν ισχυρούς δεσμούς και είναι σε θέση να αναγνωρίσουν πολλούς άλλους ελέφαντες, συμπεριλαμβανομένων, όπως φαίνεται και εκείνων που έχουν πεθάνει. Η μελλοντική έρευνα θα μας πει περισσότερα για τις ταφικές συμπεριφορές αυτών των ενθουσιωδών ζώων και θα αποκαλύψει νέες ιδέες για το μοναδικό μυαλό τους.
"Οι μαρτυρίες για τον τρόποπου αλληλεπιδρούν οι ελέφαντες με τους νεκρούς τους στέλνουν ρίγη στη σπονδυλική τους στήλη, καθώς η συμπεριφορά δείχνει σαφώς προηγμένο συναίσθημα και αυτή είναι μια από τις πολλές εκπληκτικές πτυχές των ελεφάντων που έχουμε παρατηρήσει, αλλά δεν μπορούμε ακόμη να κατανοήσουμε πλήρως".
Η έρευνα διεξήχθη από τον Shifra Goldenberg, Ph.D., από το Ινστιτούτο Διατήρησης της Ζωής του Σαν Ντιέγκο και το Smithsonian Conservation Biology Institute και από τον George Wittemyer, Ph.D., από το Save the Elephants και το Department of Fish, Wildlife και Βιολογία Συντήρησης στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από το Save the Elephants, το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών και το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο.