Μουσική: Τους συγχρονίσουν τα εγκεφαλικά κύματα

Η Johanna Sanger, από το Max Planck Institute for Human Development του Βερολίνου, συγκέντρωσε 32 κιθαρίστες και τους χώρισε σε ζευγάρια για να παίξουν τη Σονάτα no. 2 του Christian Gottlieb Scheidler. Η Sanger και η ομάδα της τοποθέτησαν ηλεκτρόδια στον κάθε μουσικό, έτσι ώστε να μπορούν να παρακολουθούν την εγκεφαλική τους δραστηριότητα τις 60 φορές (!) που έπαιξαν το παραπάνω τραγούδι. 
Μια παλιότερη μελέτη του ίδιου Ινστιτούτου είχε ήδη αποδείξει ότι όταν δυο κιθαρίστες παίζουν ακριβώς το ίδιο κομμάτι, τα εγκεφαλικά τους κύματα αρχίζουν να συγχρονίζονται. Σε αυτήν, όμως, τη μελέτη, η Sanger ζήτησε από τους μουσικούς να παίξουν διαφορετικά μέρη του ίδιου μουσικού κομματιού. Πέρα από το ότι έπαιζαν ο κάθε ένας διαφορετικές νότες, τους ζητήθηκε επίσης, ο ένας να ξεκινήσει πρώτος ορίζοντας το τέμπο για να τον ακολουθήσει ο δεύτερος. Η υπόθεσή της ήταν ότι, αν τα εγκεφαλικά κύματα ευθυγραμμίζονταν και πάλι, αυτό θα έδειχνε ότι [τα εγκεφαλικά κύματα] παίζουν έναν καθοριστικό ρόλο στην “διαπροσωπικά συντονισμένη συμπεριφορά” των μουσικών – δηλαδή, την ικανότητά τους να παίζουν σωστά μαζί.
Πράγματι, όλα τα ζευγάρια στην μελέτη της Sanger, παρουσίασαν συγχρονισμένες ταλαντώσεις των εγκεφαλικών τους κυμάτων. “Όταν οι άνθρωποι συντονίζουν τις ενέργειές τους, σχηματίζονται μικρά δίκτυα ανάμεσα στις λειτουργικές περιοχές του εγκεφάλου,” εξηγεί η Sanger. “Αλλά παρατηρήσαμε επίσης παρόμοιες δικτυακές ιδιότητες ανάμεσα στις εγκεφαλικές λειτουργίες διαφορετικών ανθρώπων, οι οποίες προκύπτουν συχνά όταν ο κοινός συντονισμός είναι ιδιαίτερα σημαντικός – όπως για παράδειγμα στην κοινή εκτέλεση ενός μουσικού κομματιού.”
Αυτός ο συγχρονισμός, γνωστός και ως “κλείδωμα φάσης” (phase locking), προέκυπτε κυρίως στις περιοχές που είχαν τοποθετηθεί τα μετωπικά και τα κεντρικά ηλεκτρόδια (ο μετωπιαίος λοβός είναι υπεύθυνος - μεταξύ άλλων - για τη διατήρηση της μακροπρόθεσμης μνήμης, την αντιστοίχηση της συναισθηματικής μνήμης με τις κοινωνικές νόρμες, και την πρόβλεψη των συνεπειών μιας πράξης).

Τα αποτελέσματα της μελέτης αποδεικνύουν ότι ο συγχρονισμός των εγκεφαλικών κυμάτων παίζει έναν “λειτουργικό ρόλο στην μουσική εκτέλεση”. Η Sanger ανακάλυψε επίσης ότι, τα εγκεφαλικά κύματα του μουσικού που ξεκινούσε να παίζει ορίζοντας το τέμπο, ήταν πιο δυνατά και άρχιζαν να φαίνονται πριν ακόμα ξεκινήσει η μουσική, πράγμα που δείχνει την “απόφασή τους να ξεκινήσουν να παίζουν σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή” όπως φαίνεται από την καλά συντονισμένη δραστηριότητα του μετωπιαίου λοβού.Η Sanger πιστεύει ότι περαιτέρω μελέτες θα δείξουν ότι τα συντονισμένα εγκεφαλικά κύματα εμφανίζονται επίσης όταν οι άνθρωποι παίζουν κάποιο σπορ ή παίρνουν μέρος σε άλλες ομαδικές δραστηριότητες. Αυτό θα ήταν ακόμα μια απόδειξη ότι οι εγκέφαλοι των μουσικών, των αθλητών, και γενικά όσων εκπαιδεύονται στο να λειτουργούν ομαδικά, αναπτύσσουν θεμελιώδης διαφορές στον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου τους.
Επίσης, μια άλλη μελέτη, που πραγματοποιήθηκε το 2011, αποκάλυψε ότι οι μουσικοί (και γενικά οι ομάδες που αναφέρονται παραπάνω), έχουν πολύ καλά συντονισμένους μετωπιαίους λοβούς, πράγμα το οποίο τους επιτρέπει να είναι σε εγρήγορση, να σχεδιάζουν καλύτερα τις κινήσεις τους, και να παίρνουν αποφάσεις με μεγαλύτερη ευκολία.(via)